Obecnie spośród hormonalnych środków antykoncepcyjnych tabletki doustne są jedną z najczęściej stosowanych metod zapobiegania niepożądanej ciąży. Pomimo wciąż rozwijającej się technologii postaci środków hormonalnych tabletki antykoncepcyjne nadal wiodą prym w tej grupie. Wydaje się, że jednym z czynników wpływających na ich popularnośd wśród kobiet jest wysoka skuteczność (ponad 90% ), łatwa dostępność w aptece po okazaniu recepty oraz stosunkowo niska cena w porównaniu z innymi postaciami tych środków (np. plastrów transdermalnych). Dostępne na rynku farmaceutycznym tabletki antykoncepcyjne, ze względu na ich skład, możemy podzielić na :
1. Tabletki jednoskładnikowe – zawierające tylko jeden składnik – progestagen, są to tzw. minipigułki
2. Tabletki dwuskładnikowe (sekwencyjne), składające się z dwóch substancji: etynyloestradiol (syntetyczny analog estrogenu) oraz progestagen (syntetyczny odpowiednik progesteronu).
Warto jednak wspomnieć, że ostatnio pojawiły się tabletki z naturalnym estrogenem (Qlaira).
W zależności od stałości lub zmienności składu hormonalnego tabletek dwuskładnikowych, wyróżniamy:
1. Tabletki jednofazowe (typu kombinowanego) – charakteryzujące się stałą proporcją i stężeniem etynyloestradiolu i progestagenu w każdej tabletce
2. Tabletki dwufazowe – zróżnicowane pod względem stężenia progestagenu w pierwszej i drugiej połowie opakowania, w każdej tabletce jest identyczna ilośd etynyloestradiolu
3. Tabletki trójfazowe – mają odmienną zawartośd hormonów, proporcje estrogenów do progestagenu zmieniają się trzykrotnie podczas okresu zażywania jednego opakowania
Natomiast, w zależności od generacji progestagenu zastosowanego w tabletce dwuskładnikowej, możemy te tabletki podzielić na cztery generacje.
Piśmiennictwo :
1. Praca zbiorowa pod redakcją M. Troszyoskiego, Naturalne planowanie rodziny, PSNNPR, Warszawa 2006, s. 202 – 203
2. Praca zbiorowa pod redakcją T. Pisarskiego, Położnictwo i ginekologia, PZWL, Warszawa 2002, s. 257 – 258
3. A. Danysz, Kompendium farmakologii i farmakoterapii dla lekarzy, farmaceutów i studentów, U&P, Wrocław 2002, s. 756 – 757
4. www.cm.umk.pl/~samorząd/_download/ginekologia/antykoncepcja.doc
5. E. Siuda, Farmakologia środków wczesnoporonnych, Służba życiu I/2005, s. 6 – 7